txt annerveen - De Orgelmaker

Annerveenschekanaal - Kerkorgel Heerencompagnie (2019)




Historie

In 1916 ging het financieel redelijk goed met de gemeente. Er waren plannen voor een pastorie en een orgel. Helaas kon maar één van deze projecten worden uitgevoerd en de kerkeraad koos in meerderheid voor het orgel. Hiervoor werd in 1916 een collecte gehouden, waarvan de opbrengst ƒ1010,52 bedroeg. Ingegaan werd op een offerte van orgelfabrikant A.S.J. Dekker uit Goes ter hoogte van ƒ910,-. Aanvullende kosten waren de “vertimmering” ter hoogte van ƒ323,95 en de schilderkosten van ƒ75,-. Het ontbrekende geldbedrag werd door de kerkvoogden persoonlijk bijgepast.

Het orgel dat werd ingebouwd had als basis een huiskamerorgel, dat afkomstig was van de familie de Lignie uit OudeTonge (ZH). Het orgel werd per schip naar Annerveenschekanaal gebracht en kon direct vóór de kerk worden uitgeladen. Dit orgel werd door Dekker uitgebouwd tot het huidige viervoets kerkorgel. De kleine windlade werd daarbij niet vergroot en dat had behoorlijke gevolgen tot de dag van vandaag.

In de loop der jaren kostte het voortdurend moeite om het orgel bespeelbaar te houden. Vaak was een stemmer al te duur en adequaat onderhoud kon er ook niet altijd gepleegd worden. Wel werden in de
loop der tijd orgelbouwers gevraagd om offertes uit te brengen over een restauratie, want door de toenemende lekkages werd het bespelen steeds
moeilijker. Maar als puntje bij paaltje kwam was er in de kleine gemeente steeds niet genoeg geld voor restauratie en besloot men de orgelstemmer het orgel nog maar eens na te laten kijken.

Al eind jaren 60 werd gemeld dat het orgel in verwaarloosde toestand was en in feite onbespeelbaar. In het balghout zaten grote overlangse scheuren, waardoor het instrument geen wind meer kreeg.

De registerindeling is dan als volgt:

Prestant

8'

b

 

Ventiel (loos)

 

 

Octaaf

4'

b

 

Octaaf

4'

d

Holpijp

8'

b

 

Holpijp

8'

d

Fluit

4'

 

 

Prestant

4'

d

Octaaf

2'

 

 

Prestant

8'

d

Prestant 8' vanaf c
Holpijp 8' C-g1 hout, vanaf gis1 van metaal.

Restauratie van het orgel stond bij de nieuwe stichting “Vrienden van de Waterstaatkerk in Annerveenschekanaal” bij voorbaat hoog in het vaandel. Immers, het orgel was meer dan de helft van de jaren na plaatsing onbespeelbaar en er was nauwelijks meer iemand die wist hoe het klonk. De restauratie kon niet direct na de overdracht plaatsvinden. Eerst moest de kerk verbouwd worden en het achterstallige onderhoud weggewerkt zijn. Daarna werd het restaurantbedrijf opgestart. Ondertussen kwamen er geregeld belangstellenden langs. Er was zelfs iemand die het orgel graag wilde kopen.

Pas in 2017 kwam er tijd en gelegenheid om de plannen voor het orgel gestalte te geven. Er werd op basis van de beschikbare informatie en na onderzoek door orgelmaker Rini Wimmenhove uit Hoogeveen een offerte opgesteld. Uiteindelijk slaagde de stichting erin om in 2018 en 2019 de restauratie vorm te geven.